Gebelikte Psikososyal Stresörler

Gebe kadınları etkileyen biyolojik ve çevresel faktörlerin sebep olduğu psikolojik değişiklikler; hafif, orta ve şiddetli düzeyde ruhsal sorunlar doğurabilmektedir. Bu ruhsal sorunlar gebeliğin evrelerine göre değişiklik gösterir.

Buna göre; birinci trimesterde, gebe kadınlarda doğal bir süreç çıktısı olan kusma, bulantı ve aşırı uyku hali gözlemlenir. Bu dönemde gebe, anne olmanın sevincini yaşarken diğer yandan kendini hasta gibi hissedebilir. Bu ikili duygu durum hali gebede ambivalan (zıt) duygular oluşmasına sebep olur ve sıklıkla hafif düzeyde depresif ruh hali ortaya çıkar.

İkinci trimesterde hızla değişen fiziksel özellikler ile birlikte olumsuz biyolojik çıktılar yok olurken gebelik benimsenmiş olur ve buna bağlı ambivalan duygular ortadan kalkar. Ancak; gebelik ne kadar benimsenmiş olsa da, bu seferde gebe diğer bir doğal biyolojik çıktı olan hızlı hormon değişikliklerine maruz kalır. Bu durumda; gebe, bazı sınır kişilik özellikleri olan; ani duygu ve mizaç değişiklikleri, aşırı duyarlılık, alınganlık, huzursuzluk, ani öfke, aşırı sevinç gibi sınır duygu durum halleri yaşayabilir.

Üçüncü trimesterde ise artan fiziksel rahatsızlık ile birlikte hızla değişen psikososyal faktörler gebenin yaşam kalitesini etkiler. Gebeliğin artan yükü ve sorumluluğu karşısında annenin psikolojik olarak doğuma hazırlanma gereksinimi ortaya çıkar.

---

Psk. Dr. Zeynep Alpuğan

Hamile ve Lohusa Psikoterapisti

Doğuma Hazırlık Eğitmeni